Kaygan zeminler, tüm iş kazası nedenleri arasında yaklaşık %10’lik bir paya sahiptir. Bununla beraber kaygan zeminler kalıcı sakatlık ve ölüm riski yüksek olan alanlardır.
Düz zeminde düşme nedeniyle meydana gelen kazalar, tüm kazaların yaklaşık %8’lik bölümünü oluşturmaktadır.
Ayrıca ev kazaları içinde düz zeminlerde düşme nedeniyle oluşan kazalar hem sayıca fazladır hem de önemli yaralanmalara neden olurlar. Bu nedenle zemin güvenliği, yaşam ve iş güvenliğini sağlamak adına çok önemlidir.
En Yaygın Kaygan Zeminler
Kaygan zeminler hayatın her alanında karşımıza çıkar. Sürtünme katsayısı düşük olan zeminler kaygan zemin olarak adlandırılır. Kayganlık, zemin malzemesinin yapısından kaynaklanabileceği gibi harici bir madde nedeniyle de oluşabilir.
Su, başka bir sıvı veya toz gibi maddelerin zeminde bulunması, zeminlerde sürtünme katsayısını azaltarak kayganlık özelliği verir.
Bu yazıda kaygan zeminle karşılaşma ihtimalinin en fazla olduğu mekanlar ve alınabilecek önlemlerden bahsedeceğiz.
Banyo
Banyo, lavabo ve duş gibi alanlar ev, işyeri veya halka açık yerler için kayıp düşme riski bulunan mekanların başında gelir. Yapıları gereği fayans veya mermer gibi kuru haldeyken bile kaygan olabilen malzemelerden yapıldığı için kayıp düşme riski fazladır.
Bununla beraber ıslak mekan olduklarından muhtemelen kullanım sırasında çoğunlukla zeminleri ıslaktır.
Banyo, lavabo gibi ıslak alanlarda kayıp düşmeye karşı alınması gereken öncelikli önlem riski ortadan kaldırmak olmalıdır. Bunu da zemin malzemesini kaymak malzemeden seçerek veya mevcut malzeme üzerine kaymaz zemin uygulaması yapılarak sağlamak mümkündür.
Koridor
Koridorlar çok fazla kişinin gün içinde sürekli kullandığı ancak sabit olarak kimsenin bulunmadığı alanlardır. Koridorların bir ucu genelde dış ortamla kapı veya merdivenler ile bağlantı kurduğundan toz ve ıslaklık oluşur.
Biriken tozun hafif ıslanması, zeminleri kaygan hale getirip düşme riski oluşturur. Bununla beraber tozlanmaya kaşı sık sık temizlenen koridorlar ıslaklık nedeniyle de kaygan olabilirler.
Koridorlarda öncelikli olarak kaygan zemin oluşumu engellenmelidir. Koridor giriş ve çıkışlarına paspas uygulaması yapılarak gelen toz ve suyu önlemek mümkündür.
Islak temizlik yapıldıktan sonra zemin kuruyana kadar mutlaka silinen alan güvenlik altına alınarak gerekli uyarılar yerleştirilmelidir.
Merdivenler
Merdivenler ister ıslak ister kuru olsun her zaman kayıp düşme riski en yüksek alanlardır. Özellikle basamak derinliği az olan ve sarmal merdivenlerde çok daha fazla kayıp düşme olayı yaşanır.
Merdivenleri yapısal olarak insan vücuduna uygun yapmak kayıp düşmeyi büyük oranda azaltacaktır. Basamak ucuna basma nedeniyle kayma olaylarını ise kaydırmaz bant uygulaması ile önlenebilir.
Yüzme Havuzları
Yüzme havuzu kayıp düşme açısından en riski alanların başında gelir. Sudan çıkma sırasında ıslak ayakla kuru zemine basarken ayak ve zemin arasında kalan su kayıp düşme riskini arttırır.
Yüzme havuzlarındaki kayma riskini azaltmak için öncelikle havuz kenarındaki su drenajını çok iyi sağlamak gerekir. Bununla beraber havuz çevresine kaymaz zemin uygulaması yaparak kalıcı olarak sürtünme katsayısı arttırılabilir.
Bina Girişleri
Bina girişleri de yağmurlu ve karlı mevsimlerde teorik olarak yüzme havuzları ile aynı oranda kayma riski taşırlar. Genellikle mermer veya fayans ile kaplanan bu zeminlerde kuru bina içinden ıslak zemine geçerken kayıp düşme ihtimali yüksektir.
Bina giriş ve çıkışlarında kayıp düşmeyi önlemek için paspas uygulaması yapılmalıdır. Paspas uygulamasının kalıcı veya etkin olamadığı alanlarda zemin kaydırmaz zemin boyası ile boyanabilir.
Hastaneler
Hastanelerde acil servis, ameliyathane, doğumhane gibi alanlarda kaygan zemin oluşma riski çok yüksektir. Acil sağlık müdahalesi yapılan bu mekanlarda zeminleri kayganlaştıran etkenleri önlemek hiçbir zaman birinci öncelik değildir. Bunun yerine ne olursa olsun zeminin kaymamasını sağlamak daha önemlidir.
Hastane gibi alanlarda zeminde epoksi veya poliüretan zemin kaplaması yaparak ve kaygan zeminleri sık sık temizleyerek zeminde kaydırmazlık sağlanabilir.
Üretim Alanları
Üretim alanları, toz, sıvı ve aerosoller nedeniyle beklenmeyen şekilde kayganlaşabilir. Üretim alanlarındaki kaygan zeminler hem kayıp düşme hem de araç kazalarına neden olabilir.
Üretim alanlarında hem kaymaya karşı hem de diğer risklere karşı tüm çalışanların kaymaz tabanlı iş ayakkabısı giymesi etkili bir çözümüdür.
Ancak elbette öncelik olarak riski ortadan kaldırma amacıyla önlemler alınmalıdır. Tüm üretim alanının kaydırmaz zemin boyası ile kaplanması kaygan zeminlere çözüm olacaktır.
